Helma Verberkt, directeur Artemis, schetste in haar presentatie het nationaal perspectief van weerbare teeltsystemen. De vele mondiale en Europese ontwikkelingen hebben ook direct effect op de ontwikkelingen in Nederland. De uitfasering van de gewasbeschermingsmiddelen loopt via het autonome proces op basis van de EU verordening 1107/2009 door. Uit onderzoek van WUR-Wecr blijkt dat hierdoor 25 tot 30 % van de gewasbeschermingsmiddelen in 2027 wegvalt wat leidt tot opbrengstderving van 20%. Deze lijn kan ook doorgetrokken worden voor de open teelten.
Boeren en telers hebben dus alternatieven nodig ! Chemische gewasbeschermingsmiddelen zijn niet één op één te vervangen door één alternatief. Wij hebben een omslag nodig naar een systeemaanpak: Een sterk gewas in combinatie met biologie en technologie. Deze omslag is essentieel om te voldoen aan maatschappelijke wensen ten aanzien van verduurzaming. Als basis voor de systeemaanpak is het Integrated Pest Management (IPM) met de 8 stappen uit de Sustainable use of pesticides Directive (SUD) 2009/128/EC een goede basis. Echter ook andere teeltmaatregelen zijn van belang om het gewas en de teelt gezond te houden. Integrated Crop Management (ICM) wordt steeds meer met succes toegepast.
Door pas in te grijpen als een ziekte of plaag zich aankondigt zijn wij veelal te laat. Vooraf het teeltsysteem voorzien van een Standing Army (leger van biologische bestrijders) of biologische buffering van de bodem en het gewas met micro-organismen kan een gewas en teelt veel beter beschermen. Ook tegen a-biotische stress zoals droogte en warmte is het belangrijk het gewas en het teeltsysteem vooraf weerbaarder te maken met o.a. biostimulanten. Deze hebben een grote potentie, echter zijn nog niet voldoende bekend.
Om weerbare teeltsystemen verder te ontwikkelen is continu aandacht voor onderzoek nodig op diverse niveaus. Artemis is betrokken bij het beleidsondersteunend onderzoek. Daarnaast participeert Artemis in meerdere fundamentele NWO-projecten in samenwerking met diverse universiteiten. Samen met partners, waaronder sectororganisaties, wordt geïnvesteerd in zogenoemde Publiek-Private- Samenwerkingen (PPS-en). Met boeren en telers wordt samen met adviseurs gewerkt aan directe toepassing van biocontrol en biostimulanten in pilots. Echter door het ontbreken van een financieel vangnet voor boeren en telers die actief werken aan verduurzamen worden kleine stappen gezet. Daarnaast verloopt de toelating van groene middelen zeer traag. Door versnelling procedures en daarmee kostenverlaging en economisch perspectief kan het aantal biologische stoffen en -middelen aanzienlijk toenemen.
Om te komen tot versnelling van weerbare teelten is het volgende noodzakelijk volgens Verberkt:
- Actieve ondersteuning van trainingen aan boeren, telers en adviseurs in het werken met een systeemaanpak met biologie als basis;
- Uitbreiding aantal microbiële groepen binnen biostimulanten (FPR) en het bieden van blijvende toepassingsmogelijkheden voor biostimulanten;
- Stimuleringsregelingen voor toepassen biocontrol en biostimulanten;
- Voortzetting financiering pilots in de praktijk om implementatie te versterken;
- Instellen Groene Verzekering.
Helma Verberkt sloot af met een quote van de FAO ter ere van de internationale dag van Plantgezondheid op 12 mei: ‘Plant Health is Earth’s Wealth’. Hoe mooi wordt de wereld als wij dit realiseren met biologie als basis !