Tijd om strategieën te herzien? In de glastuinbouw is het gebruik van zwavelverdamping een gangbare maatregel om meeldauw te voorkomen. Zwavel is goedkoop, gemakkelijk in te zetten en bewezen effectief. Toch wijzen praktijkwaarnemingen én recent sectoronderzoek op een ongemakkelijke keerzijde: zwavel verstoort de werking van natuurlijke vijanden in de kas – en dat kan op termijn juist leiden tot hogere plaagdruk, meer ingrepen en oplopende kosten.
Onderzoek uitgevoerd in sectorverband laat zien dat zwavel een nadelig effect heeft op het zoekgedrag van sluipwespen zoals Encarsia formosa en Trichogramma, en op de eileg en opbouw van roofmijten. Hierdoor worden plagen als wittevlieg, motten en trips minder goed onderdrukt. Telers die na de zomer starten met zwavelverdamping zien vaak een geleidelijke toename van wittevlieg, ondanks de inzet van biologie. De natuurlijke balans wordt verstoord, waardoor het systeem steeds moeilijker te stabiliseren is.
Artemis stimuleert en coördineert dit soort praktijkgericht onderzoek, samen met telers en kennispartners. Juist om te voorkomen dat hardnekkige gewoontes (zoals standaard zwavelen) het succes van geïntegreerde gewasbescherming ondermijnen. Binnen een weerbaar teeltsysteem moeten natuurlijke vijanden de ruimte krijgen om te functioneren – structureel, en niet alleen als sluitpost.
(> Lees meer over de praktijkpilots)
Hoe langer we zwavel blijven verdampen, hoe groter de kans dat we ons eigen biologische systeem ondermijnen. De keuze is simpel: gemak vandaag of een gezond ecosysteem morgen?
De onderzoeksboodschap is helder: hoe langer en intensiever zwavel wordt toegepast, hoe groter de kans op systeemverstoring. Het vraagt een bewuste afweging: willen we kortetermijncomfort in meeldauwbeheersing of investeren we in het langer gezond houden van het ecosysteem?
Gelukkig zijn er alternatieven. Naast enkele chemische middelen zijn er ook steeds meer groene middelen beschikbaar die, mits preventief toegepast, goede resultaten geven. Dat vraagt wel om een andere mindset: van reactief handelen naar preventief beschermen. En ja, dat leidt mogelijk tot hogere kosten aan de voorkant – maar het voorkomt veel schade en extra inzet aan de achterkant.
Wat Artemis betreft is dit een kansmoment: heroverweeg het standaard gebruik van zwavel, bespreek alternatieve strategieën en geef natuurlijke vijanden de ruimte om te doen waar ze goed in zijn. In een sector die wil vergroenen, mogen oude reflexen niet het nieuwe systeem ondermijnen.